Portret leerwerkbedrijf | ‘Met praktijkleren kun je de mismatch op de arbeidsmarkt verkleinen’

Hoe maak je ‘schoolse’ lesstof aantrekkelijk voor jongeren die liever niet met hun neus in de boeken zitten, maar hun handen uit de mouwen willen steken? Leerwerkbedrijf Promen – één van de partners van het CIV Leven Lang Flex – zorgt dat entreestudenten veel beter uit de verf komen door hen de kneepjes van het vak op de werkvloer te leren. ‘Praktijkleren’ noemt directeur Frank Rossel dat. Dit studiejaar gingen tientallen studenten onder de noemer School@Work al aan de slag op één van de leerwerkplekken van Promen in Gouda. Rossel: “Iedereen heeft bijzondere kwaliteiten. Het is de kunst om dit talent aan te boren en aan een mooie werkplek te helpen.”

School@Work is de eenjarige mbo-entreeopleiding van het College Start-Up van mboRijnland die jongeren in een leer-werkomgeving opleidt tot een mbo niveau 1-diploma om zo hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Dat sluit mooi aan op de ambities van het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Leven Lang Flex, waarvan Promen één van de founding partners is. Promen is een door de SBB (Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) erkend leerbedrijf, dat de mogelijkheid biedt van praktijkleren – een combinatie van leren en werken – en zo de kansen op blijvend werk voor jongeren in een kwetsbare positie wil vergroten. “Een deel van deze jongeren kampt met leerproblemen, een taalachterstand of problemen in de thuissituatie en beschikt niet over een startkwalificatie, terwijl er op de regionale arbeidsmarkt grote behoefte is aan vakmensen. Onze missie is om hen uitzicht te geven op werk en bij te dragen aan hun zelfredzaamheid. Dat doen we door zelf werkplekken te bieden en ook begeleiden we een groep studenten in hun ontwikkeling naar betaald werk”, zegt Rossel. De jongeren krijgen allerlei vaardigheden aangeleerd. Van ‘werknemersvaardigheden’ – de basiscompetenties die je nodig hebt in je rol als werknemer en je zelfredzaamheid vergroten – tot ‘vakvaardigheden’: skills die je nodig hebt om je werk goed te doen.

‘Werk geeft jongeren eigenwaarde, zelfstandigheid en persoonlijke groei’

De belangrijkste reden voor Promen om zich aan te sluiten bij het CIV Leven Lang Flex is de schaarste aan personeel in de sectoren Techniek, Dienstverlening en Transport & Logistiek. “Er zijn meer dan voldoende mbo-studenten op niveau 1 en 2 die dit werk prima kunnen doen. Praktijkleren is een manier om deze mismatch te verkleinen. Met het CIV Leven Lang Flex willen we een netwerk vormen om deze jongeren te ondersteunen. Dat doen we omdat deze jongeren het niet alleen kunnen, maar óók omdat alle spelers in dit krachtenveld – onderwijs, bedrijven en overheden – elkaar kunnen versterken. Zo kan Promen als schakel tussen onderwijs en arbeidsmarkt fungeren, zodat we beter aansluiten bij de behoeften van werkgevers. We willen dit netwerk uitbreiden, zodat we met partners in andere disciplines kunnen zorgen dat deze studenten een plek op de arbeidsmarkt veroveren. We zien nu dat entreestudenten doorstromen naar een hoger mbo-niveau. Zo zetten zij een stap richting startkwalificatie en wordt studie-uitval voorkomen”. Behalve het onderwijs hebben ook de andere partners binnen het CIV voordeel van de publiek-private samenwerking, benadrukt hij. “Werkgevers kunnen putten uit een kweekvijver van gemotiveerde en loyale jongeren, die zij kunnen opleiden tot goede medewerkers. Gemeentes kunnen voorkomen dat studenten tussen wal en schip belanden en mogelijk het verkeerde pad opgaan. Want werk geeft jongeren eigenwaarde, zelfstandigheid en persoonlijke groei.”

Laten zien wat je waard bent
Dankzij deze samenwerking kan Promen haar missie beter uitvoeren. “Op het gebied van ontwikkeling hebben we geleerd meer methodisch te werken en is ons blikveld verschoven van productiebedrijf naar ontwikkelbedrijf voor arbeid. Zo hebben we nu in ons systeem ‘Werkstap’ vastgelegd welke stappen studenten moeten zetten, waardoor we hen op de werkvloer goed kunnen begeleiden. In dit systeem staan alle vaardigheden waaraan zij in een rol moeten voldoen. Zo kunnen onze mensen precies zien welke vaardigheden jongeren beheersen en waaraan zij nog moeten werken. Dat maakt het mogelijk om maatwerk te leveren. Zo is niet alleen elke werkplek, maar óók elke jongere anders.” Het hybride leren sluit volgens Rossel veel beter aan bij de behoeften en cognitieve vaardigheden van deze groep studenten. “Dit werkt heel goed voor jongeren die veel gemakkelijker leren als zij kunnen zien wat ze doen. Het mooie is ook dat je kunt laten zien waarin zij uitblinken. Na afloop ontvangen de deelnemers namelijk een praktijkverklaring. Met zo’n certificaat kun je aantonen wat je hebt geleerd en welke vaardigheden je beheerst. Studenten staan hierdoor steviger in hun schoenen en het is ook voor werkgevers duidelijk over welke kwaliteiten zij beschikken.”